Meer informatie over groeistoornissen

Op deze pagina vindt u de tekenen waar u op moet letten en welke behandelingen er bestaan.

Ongeacht de leeftijd van uw kind, is het essentieel om te weten of zijn of haar groei normaal verloopt. Als de groei van uw kind niet zoals verwacht is, kan dit duiden op een onderliggend groeiprobleem¹,².

Meer informatie

Fysieke tekenen van groeiachterstand

Er zijn tekenen waaraan u kunt zien dat uw kind niet groeit zoals het zou moeten:

Zijn/haar kleren zijn al versleten voor hij/zij eruit groeit

Uw kind is veel kleiner dan zijn/haar schoolvrienden³

Men denkt dat uw kind jonger is dan hij/zij is

Andere kinderen lachen om zijn/haar kleine gestalte³

Uw kind is kleiner dan u was op zijn/haar leeftijd of dan uw andere kinderen waren op dezelfde leeftijd

Wat kan een groeiachterstand betekenen?

Een groeistoornis is ….meer dan een probleem van lengte alleen, het is ook een gezondheidsprobleem. De diagnose moet zo snel mogelijk worden gesteld omdat de groeistoornis gepaard kan gaan met andere ernstige aandoeningen zoals⁴:

Hartproblemen

Leerstoornissen

Zichtstoornissen

Gehoorproblemen

Ademhalingsstoornissen

Botafwijkingen

Abnormale nierontwikkeling

Aantasting van het immuunsysteem

Afwijkingen in lichaamssamenstelling

Groeistoornissen en hun oorzaken

Wat is een groeistoornis?

Groeistoornissen zijn aandoeningen die invloed kunnen hebben op de lengte, het gewicht en soms ook de seksuele ontwikkeling kunnen beïnvloeden⁵. Er zijn veel verschillende soorten groeistoornissen, veroorzaakt door verschillende factoren, die leiden tot groeiachterstand en andere gezondheidsproblemen. Als ze onbehandeld blijven, kunnen ze later tot ernstigere gezondheidsproblemen leiden⁶.

Groei is een complex biologisch fenomeen, beïnvloed door genen, voeding, omgeving, gezondheid, hormonen en groeifactoren (eiwitten die celgroei stimuleren). Het is een belangrijke indicator voor de ontwikkeling en het welzijn van een kind¹.
Als u merkt dat uw kind niet goed groeit, kan dit te wijten zijn aan een onderliggende aandoening.

Wat is het groeihormoon en waarom is het belangrijk?

Een groeihormoon is een chemische boodschapper die wordt afgescheiden door een regio in de hersenen, de hypofyse genaamd. Het groeihormoon beïnvloedt niet alleen de groei van een kind, maar stuurt ook signalen naar bijna elk deel van het lichaam om de ontwikkeling en werking ervan te reguleren. Dit omvat spieren, botten, hart en hersenen, en het heeft invloed op zaken zoals hartfunctie, cognitieve vaardigheden en zelfs veroudering. Een te lage hoeveelheid groeihormoon kan leiden tot verminderde groei en andere gezondheidsproblemen⁷.

Hoe worden groeistoornissen behandeld?

De behandeling van diverse groeistoornissen kan variëren van medicatie tot psychologische ondersteuning en is vaak een combinatie van verschillende benaderingen.

Onderzoeken uitgevoerd door de arts

Hieronder staat een lijst van onderzoeken die artsen kunnen uitvoeren als ze een groeiachterstand vermoeden.

1. Lichamelijk onderzoek :

Verkorting van hand- en voetbeenderen (4e-5e middenhands/tars)

Hoek van de armen (cubitus valgus)

Frequente oorontstekingen bij jonge meisjes

Spanwijdte kleiner of groter dan de lengte

Misvormingen
(bv. urineweg)

Afwezigheid van puberteit

2. Botleeftijd bepalen

Het bepalen van de botleeftijd maakt het mogelijk om de ontwikkeling en de groei van een kind te evalueren op basis van een röntgenfoto van de pols en de hand. Het wordt verkregen door de mate van skeletrijping te observeren, met een foutenmarge van twee tot drie jaar.

3. Een bloedtest :

“Een bloedtest kan helpen bij het diagnosticeren van de onderliggende oorzaken van groeiproblemen bij een kind. Hier volgen enkele voorbeelden van wat de resultaten van een bloedtest kunnen onthullen:

Groeihormonen: Een bloedtest kan de niveaus van groeihormonen in het lichaam van een kind meten. Als de niveaus abnormaal zijn, kan dit wijzen op een tekort aan groeihormoon, wat een veel voorkomende oorzaak van groeistoornissen is.

Schildklier: Schildklieraandoeningen kunnen ook de groei van een kind beïnvloeden. Een bloedtest kan de schildklierhormoonspiegels en andere markers meten om eventuele afwijkingen op te sporen.

Bloedarmoede: IJzertekort kan leiden tot bloedarmoede, wat de groei van een kind kan vertragen. Een bloedtest kan het ijzergehalte in het lichaam van het kind meten en helpen bij de diagnose van ijzertekort.

Andere factoren: Een bloedtest kan ook helpen om andere gezondheidsproblemen op te sporen die de groei van een kind kunnen beïnvloeden, zoals een infectie of chronische ziekte.

Samengevat kan een bloedanalyse bij een kind met groeistoornissen helpen bij het identificeren van mogelijke onderliggende oorzaken van de aandoening, om zo een passend behandelplan op te stellen voor het bereiken van een normale groei.

Psychologische zorg

Groeistoornissen kunnen ook invloed hebben op de geestelijke gezondheid. Kinderen hebben mogelijk de hulp van een psycholoog nodig om emotionele of sociale uitdagingen aan te pakken⁸,⁹.

Behandelingen met medicatie

Een groeihormoon kan worden voorgeschreven ter vervanging van een groeihormoon dat geheel of gedeeltelijk ontbreekt in het lichaam. Het wordt meestal toegediend als een onderhuidse injectie om de groei te stimuleren.

Lichaamsbeweging

Bepaalde groeistoornissen, zoals het Turnersyndroom, kunnen leiden tot een lage mineraaldichtheid in het bot. Naast de juiste medicamenteuze behandeling is regelmatige lichaamsbeweging essentieel om een normaal niveau van botmineraaldichtheid te behouden¹⁰.

Voeding / dieet

Bepaalde groeistoornissen, zoals het Prader-Willi-syndroom, kunnen leiden tot gewichtstoename en zelfs obesitas. In dergelijke gevallen kan het de moeite waard zijn om advies te vragen aan een gekwalificeerde voedingsdeskundige of diëtist¹¹.

Evalueer de groei van uw kind

Het is belangrijk om de groei van uw kind regelmatig te volgen zodat u eventuele problemen zo snel mogelijk kunt herkennen¹. Wij raden aan om de groei van uw kind regelmatig te evalueren (zie “Kind & Gezin” en “Centrum voor LeerlingenBegeleiding”), wat gemakkelijk is met onze gebruiksvriendelijke groeicalculator.

Houd er rekening mee dat Novo Nordisk niet verantwoordelijk is voor de inhoud van externe websites.

1 Haymond M. Acta Paediatr 2013;102(8):787-96
2 Rogol AD et al. J Pediatr. 2014 May;164(5 Suppl):S1-14.e6
3 www.kidshealth.org/en/parents/gh-deficiency.html
4 Haymond M. Acta Paediatr 2013;102(8):787-96
5 www.nature.com/subjects/growth-disorders
6 Ciresi A, Giordano C. Front Endocrinol (Lausanne) 2018;9:321
7 Møller N, Jørgensen JO. Endocr Rev. 2009;30(2):152-177
8 Tanaka T, Cohen P, Clayton PE, Laron Z, Hintz RL, Sizonenko PC. Growth Horm IGF Res. 2002;12(5):323-341
9 Goldstone, A P et al. J Clin Endocrinol Metab 2008. Vol. 93,11: 4183-97
10 Trovó de Marqui AB. Rev Paul Pediatr. 2015;33(3):364-37
11 Siklar, Berberoglu J Clin Res Pediatr Endocrinol 2014;6(1)1-8

BE24NNM00010 – 10/2024